Routine controle en ook behandeling van het paardengebit vormen de basis van de tandheelkundige gezondheidszorg voor paarden. Onder een correcte gebitsbehandeling wordt het uitbalanceren van het gebit verstaan. Tijdens de gebitsbehandeling worden niet afgesleten delen van tanden en kiezen door middel van instrumenten (handvijlen of motorisch aangedreven frezen) weg genomen. Scherpe randen worden afgerond, haken en dominante/protuberante (te ver doorgegroeide delen) worden terug genomen zodat bewegingsvrijheid van de onderkaak ten opzichte van de bovenkaak zo functioneel mogelijk wordt. Het correct uitbalanceren van het gebit zorgt dat contact en druk tussen snijtanden, kiezen en het kaakgewricht zo comfortabel mogelijk worden waarbij het kauwoppervlak zo ruw mogelijk blijft.
Eerste gebitsbehandeling bij het paard (gebitscorrectie)
In het algemeen wordt een eerste behandeling op een leeftijd van 3 uitgevoerd wanneer paarden vol aan het wisselen zijn. Doordat tanden en kiezen niet allemaal op het zelfde moment doorkomen zullen eerder doorgekomen elementen wat dominanter zijn en dus wat meer werk nodig hebben om weer goed in balans gezet te worden.
Vaak is een eerste gebitsbehandeling bij een paard het meest ingrijpend omdat er dan door achterstallig onderhoud een daadwerkelijke gebitscorrectie moet worden uitgevoerd. Wanneer aan iets oudere paarden langer geen tandheelkundige zorg verleend is of wanneer de tandheelkundige zorg neerkwam om in 10 minuten wat scherpe randen weg te vijlen (vaak zonder verdoving) is er ook meestal een gebitscorrectie nodig om naar een goed uitgebalanceerd gebit toe te werken. Dit is zeker het geval wanneer er een probleemgebit met een afwijkende slijtage lang niet correct behandeld is.
Soms hebben paarden na een gebitscorrectie enige dagen last tijdens het kauwen en wordt voedsel langzamer opgenomen of worden er proppen van het ruwvoer gemaakt die uit de mond vallen tijdens het kauwen. In dit geval is het raadzaam om paarden tijdelijk om zacht voer te zetten en eventueel een ontstekingsremmer/pijnstiller te geven.
Gecontroleerd werken tijdens de gebitsbehandeling van een paard
Tijdens behandeling is het belangrijk gecontroleerd te werken om alleen daar tandmateriaal weg te nemen waar dit nodig is en te voorkomen dat pulpa holtes met daarin bloed en zenuwen worden geopend. Mocht dit gebeuren dan moet zo een pulpa holte behandeld en afgesloten worden om infectie en sterfte van het element te voorkomen. Klinische symptomen van opengelegde pulpa’s worden vaak pas een lange tijd na het ontstaan zichtbaar. Therapie door middel van een uitgebreide wortelkanaalbehandeling of extractie van de tand of kies zijn op dat moment vaak de laatste mogelijkheid.
In geval van het behandelen van probleemgebitten of een gebit met achterstallig onderhoud is het belangrijk om dominante delen, waar meer tandmateriaal weggenomen moet worden, tussendoor met water te koelen en het kauwoppervlak met een spiegel of dentale endoscoop te controleren, zodat trauma van de pulpa door verhitting of openleggen, wordt voorkomen.
In geval van grote afwijkingen is het vaak verstandig om geen risico te nemen en de gebitscorrectie in meerdere behandelingen door te voeren.
Routine gebitsbehandeling bij het paard
Wanneer een paardengebit redelijk in balans is, grote correcties niet nodig zijn maar er wel scherpe glazuur randen en kleine onregelmatigheden op het kauwvlak aanwezig zijn dan volstaat het om een routine preventieve behandeling uit te voeren. Gedurende deze behandeling worden scherpe delen afgerond en het gebit weer perfect op elkaar gezet.
Afhankelijk van de natuurlijke slijtage van het gebit, het dieet waarop het paard staat en het gebruik van het paard moet er meer of minder aan het gebit behandeld worden. Wanneer een gebit op de juiste manier behandeld wordt is een jaarlijkse behandeling eigenlijk altijd voldoende om het gebit netjes in balans te houden.
Het is tijdens een routine behandeling niet de bedoeling dat het kauwvlak keer op keer volledig glad gevijld wordt om het gebit weer in balans te krijgen. Nee, het is juist de kunst van het vijlen om door waar nodig tand materiaal te verwijderen het gebit weer perfect passend te krijgen waarbij ook scherpe glazuur randen niet overdreven worden weggenomen zodat het kauwoppervlak zo ruw en groot mogelijk blijft!
Fine-tunen van het gebit
Gedurende een gebitsbehandeling worden indien nodig allereerst grotere afwijkingen gecorrigeerd zodat kiezen maar zeker ook snijtanden weer beter op elkaar staan. Vervolgens moet het contact tussen de snijtanden en kiezen van de boven -en onderkaak altijd zonder mondsperder gecontroleerd worden. Hierbij wordt de wang middels een ‘cheek retractor’ naar buiten bewogen zodat het contact tot en met de achterste kiezen gecontroleerd kan worden. Waar nodig worden daarna minimale onregelmatigheden zonder mondklem gecorrigeerd om uiteindelijk een perfect passend gebit te creëren.
Afspraken en/of meer informatie?
EDVC is het makkelijkst telefonisch bereikbaar op de volgende momenten:
| Maandag t/m vrijdag | 8:00 tot 10:00 |
| Maandag t/m vrijdag | 18:00 tot 20:00 |
U kunt ons natuurlijk ook een email sturen met uw vraag en contact informatie: info@edvc.nl
Gerelateerde interessante artikelen
Wolfskiezen kunnen aanleuningsproblemen veroorzaken. Ook worden regelmatig blinde wolfskiezen in de paardenmond aangetroffen. Als ze getrokken moeten worden, wordt er altijd eerst een lokale verdoving met lidocaine geplaatst.
Naast het zorgvuldig uitbalanceren van het gebit kunnen diastemata worden opgevuld met silicone zodat ontstoken tandvlees tot rust kan komen. Indien nodig kunnen oppervlakkige of diepe openingen tussen de kiezen gemaakt worden zodat voedsel hier minder makkelijk tussen blijft zitten.
Het extraheren van tanden en kiezen via de mondholte gebeurd eigenlijk standaard bij het staande gesedeerde paard met behulp van lokale anesthesie. De desbetreffende tand of kies wordt voorzichtig los gewerkt en vervolgens met een extractietang getrokken.