Paardentandarts

De verschillende paardentandartsen op een rij

Gebitsverzorger – Zowel niet-dierenartsen als dierenartsen die het gebit van paardachtigen behandelen. Gebitsverzorging bij het paard is een ‘vrij beroep’, dit betekend dat iedereen dit beroep mag uitoefenen en er geen opleiding voor nodig is. Gelukkig zien we dat meer en meer gebitsverzorgers een opleiding en een certificeringstraject bij een goede tandheelkundige organisatie doorlopen. Helaas beweren ook nog steeds veel gebitsverzorgers in de USA of ergens anders gediplomeerd of gecertificeerd te zijn terwijl dit niet waar is.

Dierenarts – Gedurende de opleiding tot dierenarts en vooral binnen het traject tot paardenarts wordt er meer en meer aandacht gegeven aan de gebitsverzorging paard. Op deze manier hebben de meeste dierenartsen algemene kennis met betrekking tot het paardengebit.

Tandheelkundig paardenarts – Een tandheelkundig paardenarts is een paardenarts die zich na het afronden van de studie tot dierenarts verder verdiept heeft in de paarden tandheelkunde, zich bij een aantal tandheelkundige organisaties heeft aangesloten of veel beter, heeft laten certificeren in het correct uitvoeren van een oraal onderzoek en de routine behandeling van het paardengebit. Daarnaast hebben verschillende tandheelkundige paardenartsen veterinaire nascholingen gevolgd op het gebied van geavanceerde tandheelkundige ingrepen zoals extracties, restoraties en andere chirurgische ingrepen.

Tandheelkundig specialist paard – Sinds een aantal jaar bestaat er binnen de diergeneeskunde in Europa een specialisatie om de titel Europees specialist in de tandheelkunde bij het paard te behalen. Deze specialisatie richt zich voornamelijk op de diagnostiek en chirurgische behandeling van geavanceerde problemen in de paardenmond en minder op het routinematige preventieve uitbalanceren van het paardengebit.

Organisaties met een certificeringstraject voor zowel gebitsverzorgers als dierenartsen

AED – De Academy of Equine Dentistry in de USA, is ‘s werelds grootste en wat EDVC betreft beste instituut om opgeleid te worden tot gebitsverzorger voor paarden. Hier volgen zowel dierenartsen als niet-dierenartsen samen theoretisch en vooral praktisch onderwijs. Na de opleiding die in totaal 6 ½ week duurt mag geprobeerd worden examen af te leggen. Na het behalen van het examen is het verplicht iedere twee jaar praktisch na te scholen op de Academy in Idaho.

NVVGP – De Nederlandse Vereniging Voor Gebitsverzorging bij het Paard. Deze vereniging organiseert jaarlijkse bijscholing en biedt een certificeringstraject aan tot gecertificeerd NVVGP gebitsverzorger. Het behalen van de NVVGP certificering staat binnen Nederland als keurmerk van kwaliteit.

IAED – De International Association of Equine Dentistry is in de USA de grootste vereniging. Jaarlijks organiseren ze een congres en verschillende workshops en je kunt er theoretisch en praktisch examen afleggen.

IGFP – De IGFP is de vereniging op gebied van gebitsverzorging in Duitsland. Ze organiseren jaarlijks een tweedaags congres en verschillende praktische cursussen. Vele Duitse dierenartsen en niet-dierenartsen, maar ook een aantal Nederlandse, hebben het IGFP certificeringstraject afgerond.

Het behalen van een certificering betekent dat deze persoon heeft laten zien dat basis kennis en kunde voldoende zijn om een routine onderzoek van de mondholte en behandeling van het gebit uit te kunnen voeren. Dit geldt zowel voor dierenartsen als niet-dierenartsen!

Sedatie versus niet sederen

Alleen met (lichte) sedatie kan er goed onderzoek van de paardenmond en het gebit uitgevoerd worden. Sedatie is noodzakelijk om veilig en in rust de mond uitgebreid te onderzoeken. Op deze manier kunnen kleine potentieel problematische afwijkingen vroegtijdig herkend en preventief behandeld worden om grotere problemen op een later tijdstip te voorkomen. Zonder sedatie kan de mond vaak minder ver geopend worden waardoor het moeilijk is de kiezen achter in de mond te bekijken en te behandelen.

Een dierenarts is volgende de Wet op de Dieren de enige persoon die een paard mag sederen door middel van injectie in de bloedbaan. Een niet-dierenarts is dus wettelijk in overtreding wanneer deze een paard een zogenaamde intraveneuze injectie geeft en kan hierdoor juridisch in de problemen komen.

Naast het intra-veneus toedienen van medicijnen, heeft alleen de dierenarts dankzij zijn of haar opleiding de bevoegdheid en kunde om operatieve ingrepen in de paardenmond uit te voeren. Onder een operatie wordt ook het verwijderen van wolfskiezen bedoeld. Dit zijn overigens meestal behandelingen waarbij sedatie, pijnstilling, ontstekingsremming en soms ook antibiotica nodig zijn.

Samenwerking

Het niet mogen toedienen van medicijnen of het niet mogen of kunnen uitvoeren van de juiste behandeling mag geen belemmering vormen voor de gezondheid van het paard. Om het welzijn van het paard goed te bewaken is samenwerking tussen gebitsverzorger en dierenarts daarom essentieel. Dit geldt overigens ook voor de samenwerking tussen een dierenarts en een dierenarts die zich verder heeft toegelegd op het behandelen van paardengebitten. Weten wat de mogelijkheden maar ook de onmogelijkheden zijn qua behandelingen is erg belangrijk en doorsturen van een problematisch gebit naar iemand met meer kennis en ervaring is voor het paard altijd het beste.